Bình Dương: Chùa Châu Thới, Ngôi chùa cổ xưa nhất tại Đông Nam Bộ

Bình Dương: Chùa Châu Thới, Ngôi chùa cổ xưa nhất tại Đông Nam Bộ

Bình Dương, không chỉ là vùng kinh tế trọng điểm ở phía Nam, mà còn là một điểm du lịch vô cùng hấp dẫn gần Sài Gòn. Với những ai yêu thích du lịch, tâm linh thì chắc chắn sẽ không bỏ qua chùa Châu Thới Bình Dương, một trong những ngôi chùa cổ xưa nhất tại vùng Đông Nam Bộ. Hãy cùng nhau ngắm nhìn vẻ đẹp của ngôi chùa này, để hiểu vì sao đây được xem là điểm du lịch thu hút nhiều du khách tìm đến thăm quan.

Chùa Châu Thới Bình Dương – Di tích danh lam thắng cảnh Quốc gia vào ngày 21/04/1989.

Nằm tọa lạc trên núi Châu Thới, thuộc địa phận Phường Bình An, TP. Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Nơi đây được mệnh danh là một thắng cảnh giữa vùng đồng bằng rộng lớn. Với độ cao cách mặt nước biển khoảng 82m, diện tích khoảng 25ha, nằm ở gần đồng bằng rộng lớn gần khu dân cư của các tỉnh thành: Bình Dương, Đồng Nai, và Thành phố Hồ Chí Minh. Ngôi chùa như thoắt ẩn, thoắt hiện sau những hàng cây cao to, xanh ngát. Xung quanh khu vực chùa có nhiều hồ nước nhân tạo, ví như chốn bồng lai tiên cảnh. Nếu nói đến một địa điểm mà du khách đến thăm quan vừa được ngắm nhìn cảnh núi non hùng vĩ, các tượng phật uy nghiêm cao lớn, vẻ đẹp thoát tục, bình yên thanh tịnh. Đồng thời có thể cầu mong được sức khỏe, tài lộc, bình an, và gia đình gặp nhiều may mắn trong cuộc sống, thì không thể bỏ qua chùa Châu Thới tại Bình Dương.

Theo sử sách, chùa Châu Thới được thiền sư Khánh Long (thuộc thiền phái Bắc Tông) xây dựng năm 1612. Ngôi chùa gắn liền với lịch sử di dân lập ấp của người Việt ở Nam Bộ. Thiền sư Khánh Long là người đắc đạo Phật Pháp từ nhỏ, vì thương người dân phiêu bạc nơi rừng thiên nước độc, ngài tự nguyện đi theo, ngày tháng tụng Kinh niệm Phật, cầu an cho chúng sinh, sau đó ngài chọn núi Châu Thới và xây chùa Hội Sơn. Qua vài đời trụ trì, chùa được đặt tên theo ngọn núi Châu Thới. Nhờ địa thế hiểm trở, u tịch, trong suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, chùa Châu Thới trở thành nơi ẩn náu và hoạt động của cán bộ, chiến sĩ cách mạng.

Trải qua hơn 400 năm, chịu nhiều tác động của thiên tai và chiến tranh, dù mất mát nhiều nhưng những gì còn hiện diện cho thấy Châu Thới là ngôi cổ tự mang đậm dấu ấn văn hóa Phật giáo cùng sự giao thoa với tín ngưỡng dân gian.

Ngôi chùa hiện nay là một quần thể kiến trúc đa dạng được xây dựng vào nhiều thời điểm khác nhau, gồm ngôi chánh điện cùng các điện thờ: Thiên thủ thiên nhãn, Linh sơn Thánh mẫu, Diêu trì Kim mẫu, Ngũ hành Nương nương, Ngọc hoàng Thượng đế…

Nhà tổ và giảng đường của chùa được trùng tu vào năm 1930. Từ năm 1971-1993, chùa được xây thêm 220 bậc dẫn lên chùa. Tam quan, Chánh điện của chùa nổi bật với lối kiến trúc độc đáo, đẹp mắt qua hình tượng 9 con rồng lớn được đắp bằng các mảnh gốm sứ nhiều màu, đặt ở đầu đao trên mái và hướng về các phía. Trong chùa còn lưu giữ nhiều tranh, tượng Pháp khí, đồ thờ tự có giá trị và bộ Thập bát La hán, Thập điện Diêm vương bằng đất nung. Đây là hai bộ tượng độc đáo, cho thấy nghề gốm ở địa phương đã phát triển từ rất sớm, ngoài ra chùa còn giữ ba pho tượng Phật bằng đá có niên đại được cho là vào khoảng cuối thế kỷ XVII, và một pho tượng Quan Âm bằng gỗ của cây mít cổ thụ được trồng trong vườn chùa.

Ngôi chùa thiên và “Hòn đá thần”

Từ xưa, Châu Thới đã nổi tiếng là một ngôi chùa linh thiêng, gắn kết với nhiều truyền thuyết. Sự linh thiêng ấy được biết đến với câu chuyện về hòn đá thần hay “ông Tà”. Chuyện kể rằng, năm 1971, khi sư trụ trì cho mở đường, xây bậc cấp từ chân núi lên chùa thì mất rất nhiều đá. Tới bậc 170, có một tảng đá lớn chắn ngang đường. Những người thợ không tài nào di chuyển hay phá vỡ hòn đá được, nghe chuyện, sư trụ trì yêu cầu giữ nguyên hòn đá vì cho rằng đây là vật trấn yểm, là “vị thần” giữ chùa. Hòn đá cứ như vậy cho đến nay.

Sư trụ trì đã dùng sơn viết lên trên mấy chữ Hán: “Tà lão trung sơn”, tức “ông tà giữa núi”. Người dân trong vùng gọi đây là “ông Tà” hay “Hòn đá thần” và thờ cúng rất trang trọng.

Chị Hồ Thị Ngọc Điệp (ở TP. Tân Uyên Bình Dương) nhẹnhàng chia sẻ là người thường xuyên đến chùa vào ngày cuối tuần hoặc mỗi khi có thời gian rảnh. Mình rất thích không gian ở chùa. Đến đây, mình không chỉ chiêm ngưỡng kiến trúc mà mình còn cảm nhận được không gian thanh tịnh, mát mẻ, dường như mọi gánh nặng, lo toang, muộn phiền điều được xoa diệu đi tất cả, sau một tuần làm việc mệt mỏi và căng thẳng.

Đây được coi là nơi tụ hội linh khí của đất trời, vào ngày Mồng 1 và ngày Rằm, nhất là dịp lễ Tết, du khách khắp nơi tụ về đây rất đông để chiêm bái, cầu an. Với những giá trị về lịch sử, văn hóa, kiến trúc, năm 1989 chùa Châu Thới đã được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa và thắng cảnh cấp quốc gia.

Quốc Chung